Ish jarohati uchun kompensatsiya: nimalarni bilish muhim
Isroilga ko‘chib kelib, turli sohalarda ishlayotgan ko‘plab O‘zbekiston fuqarolari o‘z mehnat huquqlari bilan har doim ham tanish emas. Ish bilan bog‘liq jarohat yuz berganida, qonunga ko‘ra kompensatsiya berilishi mumkinligini bilmaslik holatlari uchraydi.
Ishlab chiqarish jarohati — bu mehnat vazifalarini bajarish vaqtida yoki ular bilan bog‘liq holda olingan jarohat, shuningdek ishga borish yoki ishdan qaytish chog‘ida olingan jarohatdir. Bunday jarohatlar turli darajada bo‘lishi mumkin: urilish, yiqilish, yo‘l-transport hodisasi va shunga o‘xshash holatlar.
Agar siz ish bilan bog‘liq jarohat olgan bo‘lsangiz, bunday ishlar bo‘yicha tajribaga ega bo‘lgan advokatga o‘z vaqtida murojaat qilish muhimdir. Ishlab chiqarish jarohatlari bilan shug‘ullanuvchi advokat hujjatlarni to‘g‘ri rasmiylashtirishga va qonunda belgilangan miqdorda kompensatsiya olishingiz uchun huquqlaringizni himoya qilishga yordam beradi.
Ish jarohati uchun kompensatsiyani kim to‘laydi?
Ishlab chiqarish jarohati olingan taqdirda, jabrlangan shaxs Milliy sug‘urta idorasi — Bituax Leumi tomonidan kompensatsiya olish huquqiga ega.
Agar jarohat yo‘l-transport hodisasi natijasida, masalan ishga borish yoki ishdan qaytish vaqtida olingan bo‘lsa, avtomobil sug‘urtalangan sug‘urta kompaniyasi tomonidan ham qo‘shimcha kompensatsiya rasmiylashtirilishi mumkin.
Shuningdek, ayrim hollarda ish beruvchiga nisbatan da’vo qo‘zg‘atish ham mumkin. Bu, agar jarohat ish beruvchining beparvoligi oqibatida yuz bergan bo‘lsa — masalan, mehnat xavfsizligi qoidalariga rioya qilinmagan, xodimga noto‘g‘ri yoki yetarli bo‘lmagan yo‘riqnoma berilgan yoki ish joyida zarur xavfsizlik sharoitlari ta’minlanmagan holatlarda qo‘llaniladi.
Ish jarohati bo‘yicha advokat maslahatlari
Agar siz ish bilan bog‘liq jarohat olgan bo‘lsangiz, nima qilish kerak? Qayerga murojaat qilish kerak? Qaysi hujjatlarni yig‘ish va qayerga topshirish lozim? Keling, bosqichma-bosqich ko‘rib chiqamiz:
-
1
Voqeani hujjatlashtiring. Imkon bo‘lsa, jarohat olingan joyni va vaziyatni suratga oling.
-
2
Darhol tibbiy muassasaga murojaat qiling. Shikoyat va cheklovlarni aniq ayting, jarohat qanday yuz berganini batafsil tushuntiring.
-
3
Oila shifokoriga boring. Tor mutaxassislarga yo‘llanma oling va tibbiy xulosalarni rasmiylashtiring.
-
4
Tekshiruvlardan o‘ting. UZI, rentgen, KT, tahlillar — barcha natija va xulosalarni saqlang.
-
5
Ish beruvchidan 250-shakl (Blank 250)ni oling. Imzo va muhr borligini albatta tekshiring.
-
6
250-shaklni oila shifokoriga topshiring. Ish jarohati bo‘yicha hujjatlarni rasmiylashtirish uchun.
-
7
Guvohlar bo‘lsa, ko‘rsatmalarni oling. Hodisani ko‘rganlar bo‘lsa, ularning aloqa ma’lumotlarini ham yozib oling.
-
8
Bituax Leumi’ga murojaat qiling. Ishga chiqmagan kunlar uchun to‘lov, keyin esa holatga qarab nogironlik darajasi masalasi ko‘rib chiqilishi mumkin. Holat yomonlashsa — qayta ko‘rib chiqish so‘raladi.
-
9
Agar ish beruvchi aybi bo‘lsa — da’vo. Xavfsizlik qoidalari buzilgan, yo‘riqnoma noto‘g‘ri o‘tkazilgan yoki sharoitlar ta’minlanmagan bo‘lsa, ish beruvchiga nisbatan sudga da’vo berish mumkin.
Nima uchun advokat yordami zarur?
Dastlab qaraganda, hammasi aniq va tushunarli bo‘lib ko‘rinishi mumkin. Biroq ishlab chiqarish jarohati bilan bog‘liq kompensatsiya olish ishlari ko‘plab nozik jihatlar va murakkab masalalarni o‘z ichiga oladi. Ularni faqat ushbu sohada tajribaga ega mutaxassisgina to‘liq baholay oladi. Bunday ishlar hujjatlarning keng paketini tayyorlash, ularni to‘g‘ri rasmiylashtirish, tibbiy va kasbiy xulosalarni olish, shuningdek turli komissiyalar va protseduralardan o‘tishni talab qiladi.
Shu bois, agar siz ish jarohati oqibatida zarar ko‘rgan bo‘lsangiz, ishlab chiqarish jarohatlari bo‘yicha ixtisoslashgan advokatga o‘z vaqtida murojaat qilish muhimdir. Bunday advokat jarayonning barcha bosqichlarida mijozni qo‘llab-quvvatlaydi, xatolarga yo‘l qo‘ymaslikka yordam beradi va qonunda nazarda tutilgan to‘liq kompensatsiyani olish imkoniyatini oshiradi.
